Diş Teli Tedavisi Nasıl Yapılır?

İçindekiler

• Diş Teli Tedavisi Nedir?
• Diş Teli Tedavisi Nasıl Yapılır?
• Diş Teli Tedavisi Kimlere Uygulanır?
• Diş Teli Tedavisi Faydaları Nelerdir?
• Braket Çeşitleri Nelerdir?
• Şeffaf Diş Teli
• Diş Teli Ne İşe Yarar?
• Diş Teli Tedavisi Uygulanan Yaş Aralığı
• Diş Teli Nasıl Takılır?
• Diş Teli Ne Kadar Süre Takılır?
• Diş Telleri Renkleri
• Diş Teli Öncesi ve Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
• Diş Teli Ağrısına Ne İyi Gelir?
• Diş Teli Tedavisi Fiyatları
• Ağız İçi Aygıtlar Nelerdir ?
• Ağız Dışı Aygıtlar Nelerdir ?

Diş Teli Tedavisi Nedir?

Diş teli tedavisi; braket, tel ve gerektiğinde elastik/ataşman gibi yardımcı parçalarla dişlere hafif kuvvetler uygulanarak dişlerin zaman içinde doğru konumlarına taşınmasını sağlayan ortodontik bir tedavidir. Amaç yalnızca dişleri “düzeltmek” değildir; aynı zamanda çiğneme fonksiyonunu iyileştirmek, dişlerin birbirine kapanışını düzenlemek ve uzun vadede diş-eti sağlığını desteklemektir. Çapraşık dişler, dişler arası boşluklar (diastema), üst-alt çene uyumsuzlukları, çapraz kapanış veya açık kapanış gibi durumlar ortodontik tedaviyle kontrol altına alınabilir. Günümüzde metal braketlerin yanı sıra seramik braketler, lingual (içten) ortodonti ve şeffaf plak gibi alternatifler de bulunur. Hangi yöntemin uygun olduğu dişlerin dizilimi, çene ilişkisi, hastanın yaşı, beklentileri ve ağız hijyeni alışkanlıklarına göre belirlenir. Doğru endikasyon ve düzenli takip ile hem estetik hem de fonksiyonel olarak kalıcı sonuçlar elde etmek mümkündür.

Diş Teli Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedavi süreci genellikle detaylı muayene ile başlar. Hekim; ağız içi değerlendirme, fotoğraf kayıtları, panoramik ve sefalometrik röntgenler, ölçü/dijital tarama gibi yöntemlerle mevcut durumu analiz eder. 

Ardından kişiye özel bir tedavi planı hazırlanır: hedeflenen diş hareketleri, gerekiyorsa çekim veya yer açma (IPR), çene genişletme gibi ek işlemler bu aşamada netleşir. Braketli sistem tercih edildiyse diş yüzeyleri temizlenip hazırlanır, braketler özel yapıştırıcılarla dişlere sabitlenir ve ark teli braketlerden geçirilerek aktive edilir. 

Bazı hastalarda elastikler, mini vida (TAD) veya fonksiyonel apareyler tedaviyi desteklemek için eklenebilir. Şeffaf plak tedavisinde ise dijital

planlama yapılır, belirli aralıklarla değiştirilen plaklarla dişler kademeli olarak hareket ettirilir. Süreç boyunca 4–8 haftada bir kontrollerle tel/plak ayarlamaları yapılır böylece hareketler kontrollü ve güvenli biçimde ilerler.

Diş Teli Tedavisi Kimlere Uygulanır?

Diş teli tedavisi; çocuklar, ergenler ve yetişkinlerde uygulanabilir. Önemli olan “yaş”tan çok, diş ve diş eti sağlığının tedaviye uygun olması ve sorunun ortodontik yöntemlerle düzeltilebilir nitelikte bulunmasıdır. 

Süt dişlenme döneminin ardından (karma dişlenme) bazı çene problemlerinde erken ortodontik değerlendirme faydalıdır. Çene darlığı, çapraz kapanış veya belirgin çene uyumsuzluklarında büyüme döneminden yararlanılarak daha etkili sonuçlar alınabilir. 

Ergenlikte, kalıcı dişler büyük ölçüde tamamlandığından tedavi sıklıkla bu dönemde planlanır. Yetişkinlerde ise diş teli tedavisi, estetik kaygıların yanında diş sıkışıklığı, aralıklı dişler, kapanış bozuklukları, aşınma sorunları ve protez/implant öncesi hazırlık amacıyla da tercih edilebilir. 

Ancak aktif çürükler, ileri diş eti hastalığı veya kontrolsüz sistemik sorunlar varsa önce bu durumların tedavi edilmesi gerekebilir. Ayrıca ağız hijyenine dikkat edemeyen kişilerde braketli tedaviler riskli olabilir; hekim, yaşam tarzına göre farklı alternatifler önerebilir.

Diş Teli Tedavisi Faydaları Nelerdir?

Diş teli tedavisinin en bilinen faydası daha düzgün ve estetik bir gülüş sağlamasıdır ancak kazanımlar bununla sınırlı değildir. 

• Diş teli tedavisinin en bilinen faydası daha düzgün ve estetik bir gülüş sağlamasıdır; ancak kazanımlar bununla sınırlı değildir.
  

• Dişlerin hizalanması, fırçalama ve diş ipi kullanımını kolaylaştırır.

• Daha kolay temizlik sayesinde plak birikimi azalabilir; bu da diş eti problemleri ve çürük riskinin düşmesine katkı sağlayabilir.
  

• Kapanış bozukluklarının düzeltilmesi, çiğneme verimini artırabilir.
  

• Bazı hastalarda çene eklemine binen dengesiz yükleri azaltmaya yardımcı olabilir.
  

• Dişler arası doğru temas noktaları oluştuğunda yiyecek sıkışması azalabilir.
  

• Uzun vadede diş aşınmaları, kırıklar ve hassasiyet şikâyetleri daha iyi yönetilebilir.
  

• Ortodonti; estetik restorasyon (lamina, zirkonyum) veya implant planlaması öncesinde yer düzenlemek için önemli bir hazırlık adımı olabilir.
  

• Konuşma sırasında dilin konumunu etkileyen bazı diş dizilim bozukluklarında fonasyon daha rahat hale gelebilir.
  

• Gülüşten memnuniyetin artması, özgüven ve sosyal rahatlık üzerinde olumlu etki yaratabilir.
  

• Tedavi sonrası pekiştirme (retainer) aşaması, elde edilen sonuçların kalıcılığı ve faydaların sürdürülebilirliği açısından kritiktir.

Braket Çeşitleri Nelerdir?

1. Metal Braket: Temelde kullanımı çok yaygın olan braket çeşididir. Ancak, estetik açıdan metal görünümden memnun olmayan kişiler tarafından tercih edilmez.
2. Seramik Braket: Beyaz renkte oldukları için estetik görünüm açısından daha uygundur. Ancak metal braketlere göre sağlamlığı daha azdır.
3. Kompozit Braket: Bu braketler kompozit dolgu maddesinden yapılır. Beyaz renktedir. Ancak, zamanla renk değişimi olabilir.
4. Kapaklı Braket: Tel ve braket arasında bir kapak bulunur. Tel ile braket arasındaki sürtünme daha azdır.
5. Lingual Braket: Dişlerin ağız boşluğuna bakan iç yüzeylerine uygulanır. Dışarıdan gözükmedikleri için sık tercih edilir.
6. Şeffaf Plak: Şeffaf materyalden oluşan bu plak alt ve üst çeneye ayrı olarak uygulanan iki parçadan oluşur. Ancak belirli sıklıklarla (ortalama haftada bir) ölçü alınarak yenilenmesi gerekir.

Şeffaf Diş Teli

Şeffaf plak olarak da bilinen şeffaf diş teli, braketsiz bir tedavi yöntemidir. Her dişe tek tek uygulanan braketler yerine çenelerdeki dişlerin tamamını kaplayacak şekilde şeffaf plaklar uygulanır. Alt ve üst çene için ayrı yapılır. Uygulaması sırasında uyuşturma işlemi yapılmaz. Dişlerin ölçüsü alınarak, özel bilgisayar programları aracılığıyla haftalık olarak ilerleme planlanır, bilgisayar üzerinden tedavinin ilerleme aşamaları ve bitmiş hali görülür. Bilgisayar yardımıyla hazırlanan plaklar, hastaya takılır ve belirli periyotlarda yenilenir. Braketlerde olduğu gibi aktif kuvvet değil, pasif kuvvet uygulanır. Bu nedenle tedavinin başarılı olması için, hastanın kontrollerini aksatmaması ve plakları ortodonti uzmanının yönlendirdiği şekilde kullanması önem taşır.

Diş Teli Ne İşe Yarar?

Doğumsal olarak meydana gelen anatomik diş ve çene bozuklukları, diş teli yardımıyla düzeltilir. Çeneleri dar ve kısa olan kişilerde dişler düzgün yerleşemeyeceği için, dişlerde çapraşıklık görülür. Tam tersi alt ve üst çene kemikleri geniş ve uzun ise dişler aralıklı olarak konumlanır. Uyku apnesi, ağız solunumu, dil itmesi gibi problemleri olan kişilerde diş hizalanmasında bozukluk görülür. Alt ve üst dişler kapatıldığında dişler birbiri üzerine tam olarak oturmuyorsa (maloklüzyon) ya da alt dişler üst dişlere göre daha ileride konumlanıyorsa bu tür şikayetler tel tedavisi aracılığıyla birkaç sene içerisinde düzeltilir.

Diş Teli Tedavisi Uygulanan Yaş Aralığı

Diş teli, 7’den 70’e herkese uygulanabilen bir tedavi yöntemidir. Ancak, yetişkinlerde gelişim tamamladığından dolayı iskeletsel bozuklukların düzeltilmesi için diş teli tedavisine ek olarak cerrahi işlemler gerekir. Bu nedenle çene büyümesi aşırı veya az olan kişilerin çok küçük yaşlarda diş hekimi muayenesi olarak diş teli tedavisine başlaması önem taşır.

Diş Teli Nasıl Takılır?

Uzman bir ortodontist tarafından yapılan muayene sonucunda diş teli tedavisinin şekline karar verilir. Belirlenen diş teli tedavisinin biçimine uygun olarak gerekli malzemeler alınır. Özel aparatlar yardımıyla dudak ve yanakların dişlerle teması kesilerek, dişlere tükürüğün ulaşması engellenir. Dişler kurulandıktan sonra özel yapıştırıcılar aracılığıyla braketler diş yüzeyine yapıştırılır. Braketler yapıştırıldıktan sonra diş telleri braketler üzerine takılır ve kuvvet verilir.

Diş Teli Ne Kadar Süre Takılır?

Diş telinin tedavi süresi çok değişkendir. Bu süre, hasta uyumu, uygulanan tedavinin şekli, hastanın genel sağlık durumu, iskeletsel veya dişsel bozuklukların şiddeti gibi birçok faktörden etkilenir. Tedavi, ortalama 1-2 yıl sürmekle birlikte, bu süreç daha uzun veya kısa olabilir. Diş teli tedavisi sonlandırıldıktan sonra hastaya 6 ay-1 yıl süre ile kullanması gereken koruyucu şeffaf bir plak (retainer) verilir. Bu plak, pekiştirici apareydir, dişlerin eski pozisyonuna dönmesini ve bozulmasını engeller.

Diş Telleri Renkleri

Diş teli tedavisinde hastaların tercihine bağlı olarak mavi, yeşil, kırmızı, sarı, pembe gibi çeşitli renk tonlarında braket ve lastikler kullanılabilir. Özellikle çocuklar ve gençler tarafından tercih edilen renkli diş teli, tedaviyi daha keyifli hale getirir.

Diş Teli Öncesi ve Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Diş teli tedavisi öncesinde detaylı muayene yapılarak, ileride problem yaratabilecek diş çürüklerinin, diş eti rahatsızlıklarının ortadan kaldırılması gerekir. Dolgu, kanal tedavisi, diş taşı temizliği, diş çekimi gibi işlemler tamamlandıktan ve hastanın dişleri tedaviye hazır hale geldikten sonra diş teli tedavisine başlanır.

Braketler ve teller besinlerin tutunabileceği girintili çıkıntılı alanlara sahiptir. Bu nedenle diş teli tedavisi gören kişilerin ağız ve diş bakımına ekstra özen göstermesi gerekir. Yemeklerden sonra dişleri fırçalanması ve özel olarak tasarlanmış diş fırçalarından faydalanılması önemlidir. Ayrıca ağız çalkalama suları da ağız hijyenine destek olur. Braketlerde kırılma, kopma veya tellerin yerinden çıkması gibi olumsuz durumlarla karşılaşmamak için kuruyemiş, elma, havuç, sakız, mısır gibi sert ve yapışkan gıdalardan mümkün olduğunca uzak durmak gerekir. Diş teli tedavisinden sonra dişlerin eski haline geri dönmemesi ve yıllarca uygulanan bu tedavinin boşa gitmemesi için, diş hekimi tarafından kişiye özel hazırlanan pekiştirici şeffaf plakların kullanılması gerekir.

Diş Teli Ağrısına Ne İyi Gelir?

Diş teli tedavisi sırasında uygulanan kuvvetler, bazen dişlerde ağrıya sebep olur. Bu ağrıların giderilmesi için hekim tarafından reçete edilen ağrı kesicilerden destek alınabilir. Ayrıca, yumuşak ve soğuk gıdalar tüketmek ağrı hissini azaltmaya yardımcı olur.

Diş Teli Tedavisi Fiyatları

Diş teli tedavisi konusunda net bir fiyat söylemek mümkün değildir. Planlanan tedavinin şekline, kullanılan malzemelerin kalitesine, diş ve çenelerin bozukluğuna, tedavinin süresine göre diş teli tedavisi fiyatları değişkenlik gösterir. Dişlerinde çapraşıklık, ayrıklık olan, çene bozukluğu şikayeti yaşayan kişiler, diş teli tedavisi ile bu problemlerine çözüm bulabilirler. Siz de benzer şikayetler yaşıyor ve diş teli tedavisi hakkında daha detaylı bilgi edinmek istiyorsanız deneyimli diş hekimi kadrosuyla hizmet veren hastanelerimizin ortodonti klinikleri ile iletişime geçebilirsiniz.

Ağız İçi Aygıtlar Nelerdir ?

• Hareketli apareyler
• Hareketli fonksiyonel apareyler
• Sabit apareyler
• Sabit fonksiyonel apareyler

Ağız Dışı Aygıtlar Nelerdir ?

• Çenelik (Chincap)
• Gemlik (Headgear)
• Ters gemlik (Reverse Headgear)