Diş Röntgeni Nedir? Neden ve Nasıl Çekilir?

İçindekiler

• Diş Röntgeni Nedir?
• Diş Röntgeni Neden Çekilir?
• Diş Röntgeni Nasıl Çekilir?
• Diş Röntgeni için Hazırlık Gerekir mi?
• Diş Röntgeni Nerede Çekilir?

Diş Röntgeni Nedir?

Diş röntgeni, ağız ve çevre dokuların iç yapısını görünür kılmak amacıyla kullanılan, düşük dozda radyasyon içeren bir görüntüleme yöntemidir. Klinik değerlendirmede yalnızca çıplak gözle fark edilmeyen diş çürükleri, enfeksiyon odakları, kemik kaybı ya da gömülü dişlerin konumu gibi detayları ortaya çıkararak tanı sürecine önemli katkıda bulunur. 

Diş hekimleri; hastanın ağız sağlığı geçmişi, mevcut semptomları ve tedavi planına göre farklı türde röntgenler tercih edebilir. Bu sayede hem doğru teşhisin konulması hem de tedavi seçeneklerinin daha doğru şekilde belirlenmesi mümkün olur.

Diş Röntgeni Neden Çekilir?

Klinik olarak fark edilemeyen ve ara yüzlerdeki çürüklerin erken teşhis edilmesi için diş röntgeni çekilir. Bunun yanı sıra aşağıdaki durumlarda da diş röntgeni çekilmesi gerekir:

• Diş köklerinin durumu, kök ucundaki enfeksiyonların ya da diş kistlerinin belirlenmesi.
• Yirmi yaş dişlerinin pozisyonunun ve çevre dokularla ilişkilerinin değerlendirilmesi.
• Kemik kaybı düzeyinin değerlendirilmesi uygun tedavi metodunun belirlenmesi.
• Diş kırıkları, kök çatlakları ya da kemik hasarının tespiti.
• İmplant uygulanacak bölgedeki kemik yoğunluğunun ve anatomik yapının değerlendirilmesi.
• Ağız içi ve çene bölgesindeki olası lezyonların erken dönemde fark edilmesi.

Kanalların yapısını belirlemek ve tedavi başarısını değerlendirmek için de diş röntgeni çekilir.

Diş Röntgeni Nasıl Çekilir?

Diş röntgeni çekimi sırasında kullanılan cihazlar, düşük dozda iyonlaştırıcı ışın yayarak ilgili bölgenin görüntüsünü elde eder. Bununla birlikte işlem öncesinde hastadan metal aksesuarları çıkarması istenir. Böylece görüntüde parazitlerin oluşması engellenir. Röntgen çekimi sırasında hasta, cihazın önüne ya da ağız içi sensöre uygun şekilde yerleştirilir. Diş hekiminin yönlendirmesiyle hasta belirli bir pozisyonda sabit durur ya da başını belirli bir açıyla konumlandırır. 

Ağız içi röntgenlerde ince bir film ya da dijital sensör, dişlerin içine yerleştirilir ve kısa bir süreliğine ışınlama yapılır. İşlem çoğu durumda birkaç saniye sürer ve hastalar için ağrısızdır. Çekim sonrasında elde edilen görüntüler diş hekimi tarafından dijital ortamda incelenir. Bu sayede çürükler, diş eti problemleri, gömülü dişler, kemik kaybı ve diğer patolojiler erken dönemde tespit edilebilir. 

Ağız İçi Röntgenler

Ağız içi diş röntgeni, dişlerin ve çevre dokuların ayrıntılı incelenmesini sağlayan görüntüleme yöntemlerindendir. Röntgenler; çürüklerin erken tespiti, dolgu ve kanal tedavilerinin planlanması, diş eti hastalıklarının değerlendirilmesi gibi durumlarda sıkça kullanılır. İşlem sırasında ağız içine yerleştirilen ince sensör ya da film, kısa süreli ışınlamayla yüksek çözünürlüklü görüntüler elde edilmesini sağlar. Bu sayede gözle görülemeyen küçük lezyonlar ya da gizli çürükler güvenle tespit edilebilir.

Ağız içi röntgenlerin avantajlarından biri de tedavi planlamasında sağladığı detaylı bilgi ve doğruluktur. Diş hekimleri, hastalarının durumunu değerlendirirken panoramik diş röntgeni gibi tamamlayıcı görüntüleme yöntemleriyle birlikte kullanarak kapsamlı bir analiz de yapar. 

Ekstraoral Röntgenler

Ekstraoral röntgenler, diş ve çene yapısının daha geniş bir perspektifle incelenmesini sağlayan görüntüleme yöntemlerindendir. Bu metotta film ya da sensör ağız dışında konumlandırılır. Çene, eklem ve çevre kemik yapıları detaylı şekilde görüntülenir. Bununla birlikte gömülü 20’likler, çene kistleri, tümörler ve çene kemiği deformasyonları gibi durumların tespitinde ekstraoral röntgenler tercih edilir. İşlem sırasında hasta cihazın önünde veya belirlenen pozisyonda sabit durur. Işınlama kısa sürede tamamlanır ve hastalar için ağrısızdır.

Ekstraoral diş röntgeni ağız içi röntgenlerin yeterli olmadığı durumlarda kapsamlı değerlendirme imkanı tanır. Panoramik görüntüler, temporomandibular eklem ve sinüs yapıları gibi geniş alanları aynı anda incelemeye de olanak tanır. 

Diş Röntgeni için Hazırlık Gerekir mi?

Yeni nesil dijital diş röntgeni teknolojisi sayesinde işlemler hızlı, güvenli ve düşük radyasyon dozu ile gerçekleştirilir. Bu nedenle çoğu hasta için özel bir hazırlık gerekmez. Röntgen öncesinde günlük rutin ağız bakımının uygulanması yeterlidir. Ancak diş röntgeni öncesinde dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır.

Ağızda metal takılar, takma dişler ya da piercing gibi cisimler görüntüyü etkileyebileceği için işlem sırasında çıkarmanız tavsiye edilir. Ayrıca hamilelik durumunuz varsa mutlaka röntgeni çeken sağlık personeline bildirmelisiniz. Gerekirse koruyucu kurşun önlük kullanılarak radyasyon riski en aza indirilir. İşlem sırasında rahat bir pozisyonda oturmanız ya da yatmanız görüntü kalitesini doğrudan etkilediği için teknisyen tarafından yönlendirmelere uymanız da çok önemlidir.

Diş Röntgeni Nerede Çekilir?

Diş röntgeni çekimi, yalnızca diş hekimliği kliniklerinde ya da ağız ve diş sağlığı merkezlerinde gerçekleştirilir. Bu merkezlerde radyolojiye uygun olan özel cihazlar ve steril ortamlar bulunur. İşlemi ise deneyimli radyoloji teknisyenleri ya da diş hekimleri yürütür. Bunun yanı sıra bazı büyük hastanelerde ya da özel diş radyoloji laboratuvarlarında da ileri görüntüleme seçenekleri de mevcuttur. Diş röntgeni çekimi öncesinde hastanın mevcut sağlık durumu ve hamilelik gibi özel durumlar göz önünde bulundurularak uygun koruyucu önlemler de alınır.